Newsletter “Woda w UE” – kwiecień 2025

Newsletter “Woda w UE” – kwiecień 2025

EurEau 50

Świętowanie 50-lecia EurEau odbędzie się 22 maja w Brukseli. Wydarzenie to jest wyrazem naszego wspólnego zaangażowania na rzecz ochrony zasobów wodnych Europy. Będzie to okazja do zastanowienia się nad naszymi wspólnymi osiągnięciami i zbadania, w jaki sposób UE i podmioty działające w sektorze gospodarki wodnej mogą nadal świadczyć podstawowe usługi, które przynoszą korzyści ludziom, gospodarce i środowisku.

Zarejestruj się tutaj – wydarzenie jest otwarte dla ekspertów spoza EurEau, ale stąd konieczny jest kontakt z caroline.greene@eureau.org. Opłata rejestracyjna w wysokości 150 euro obejmuje zarówno konferencję, jak i spotkanie towarzyskie.

Stanowiska EurEau w sprawie TFA i BPA

EurEau opublikowała stanowisko w sprawie TFA, bardzo trwałego i bardzo mobilnego związku grupy chemikaliów PFAS. Ze względu na liczne ścieżki emisji, TFA jest obecnie wszechobecny w obiegu wody i trudny do usunięcia przez konwencjonalne metody uzdatniania wody. UE powinna uznać pilną konieczność powstrzymania emisji tłuszczów trans do środowiska jako pierwszy krok w kierunku rozwiązania problemu tego zanieczyszczenia. Uzasadnienie, dlaczego TFA powinny zostać wycofane jest tutaj.

EurEau opublikowała również stanowisko w sprawie bisfenolu-A. BPA dostaje się do organizmu głównie poprzez żywność, ale jego obecność w wodzie pitnej również wymaga uwagi. Chociaż unijny zakaz stosowania BPA w materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością jest pozytywnym krokiem, w ślad za nim powinno pójść pełne ograniczenie REACH. Przegląd limitów BPA w dyrektywie w sprawie wody do spożycia powinien obejmować realistyczny harmonogram dostosowania się dostawców do nowych norm. Stanowisko EurEau jest tutaj.

Strategia odporności związanej z wodą (Water Resilience Strategy)

W dniu 8 kwietnia Komisja ENVI Parlamentu Europejskiego przyjęła sprawozdanie z własnej inicjatywy w sprawie WRS. Reakcję EurEau można znaleźć tutaj. Sprawozdanie ma być przedmiotem debaty posłów do PE na początku maja. Sprawozdanie Parlamentu ma na celu wpływ na strategię, która ma zostać opublikowana przez Komisję w dniu 4 czerwca.

Ramowa dyrektywa wodna

EurEau i 16 innych organizacji wystosowało wspólny list otwarty do komisarz Roswall, polskiej prezydencji Rady i posłów do Parlamentu Europejskiego, domagając się podjęcia działań w sprawie ograniczania zanieczyszczenia wody w UE. W liście podkreślono głębokie zaniepokojenie powolnym postępem w przyjmowaniu proponowanych nowych norm UE dotyczących zanieczyszczenia wody, a także propozycjami osłabienia i opóźnienia wdrożenia ramowej dyrektywy wodnej. Apeluje się do unijnych decydentów, by przestali zwlekać z pilnie potrzebnymi aktualizacjami unijnych przepisów i norm dotyczących zanieczyszczenia wody. Wspólne pismo jest dostępne tutaj.

Ustawa o monitorowaniu gleb

Uzgodniono wspólną wersję dyrektywy w sprawie monitorowania gleby. Tekst, który zostanie poddany pod głosowanie w Parlamencie i Radzie, stanowi podstawę monitorowania stanu gleb w całej UE, ale jest daleki od konkretnych zobowiązań do poprawy stanu gleb w Europie. Z zadowoleniem przyjmujemy utworzenie listy obserwacyjnej zanieczyszczeń gleby, w tym PFAS i niektórych pestycydów, ale ubolewamy, że pozostanie ona jedynie orientacyjna. Więcej można znaleźć tutaj.

REACH

Różne stowarzyszenia i przedsiębiorstwa z różnych sektorów – w tym EurEau – wystosowały pismo do Ursuli von der Leyen, prosząc Komisję Europejską o przeprowadzenie ambitnego przeglądu rozporządzenia REACH, który zapobiegnie szkodom powodowanym przez chemikalia i pozwoli uniknąć “zanieczyszczenia o obiegu zamkniętym”. Sygnatariusze domagają się silnego rozporządzenia REACH, które pozwoli na stopniowe wycofywanie najbardziej szkodliwych substancji chemicznych. Tylko w ten sposób można przejść na konkurencyjną gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której można ufać materiałom pochodzącym z recyklingu. Zgadzamy się z tym – rygorystyczne przepisy dotyczące chemikaliów napędzają innowacje i nagradzają odpowiedzialne firmy. Konkurencyjność UE musi opierać się na innowacjach. List jest tutaj.

Spłukiwalność produktów

Członkowie komitetu ISO odrzucili projekt normy “Metody badań do oceny produktów nadających się do spłukiwania w toalecie i odpowiedniego etykietowania” (DIS 18671). EurEau z zadowoleniem przyjmuje to głosowanie. Dokument ten stanie się Specyfikacją Techniczną, a nie normą. Zakres i tytuł zostaną teraz zmienione tak, aby obejmowały tylko chusteczki nawilżane i nawilżany papier toaletowy. Nie będzie na nich oznaczenia „Nadaje się do spłukiwania”, ale można wskazać kompatybilność z systemem kanalizacyjnym, jeśli jest to zgodne z przepisami krajowymi. ISO przygotowuje drugą turę głosowania. Więcej informacji jest tutaj.

Uproszczenie pakietu zbiorczego w sprawie raportowania

W następstwie głosowania Parlamentu w dniu 3 kwietnia za wnioskiem Komisji w sprawie opóźnienia wdrożenia przepisów dotyczących sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju i zasad należytej staranności (wniosek dotyczący metody “stop-the-clock“) do czasu zakończenia negocjacji w sprawie ich treści, a także po uzyskaniu przez Radę zielonego światła dla wniosku przedstawionego w dniu 14 kwietnia, tekst dyrektywy (UE) 2025/794 został opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE.

Straty granulatu tworzyw sztucznych

8 kwietnia Rada i Parlament Europejski wstępnie porozumiały się w sprawie rozporządzenia o zapobieganiu przenikaniu granulatu tworzyw sztucznych do środowiska. Nowe przepisy przyczynią się do poprawy postępowania z granulatami tworzyw sztucznych na wszystkich etapach łańcucha dostaw, zarówno na lądzie, wodzie, jak i na morzu.

Wieloletnie ramy finansowe

Komisja Europejska opublikowała śródokresowy przegląd programów polityki spójności na lata 2021-27. W przeglądzie wezwano państwa członkowskie i władze regionalne do przeprogramowania części funduszy spójności na lata 2021–2027 w kierunku pięciu priorytetów inwestycyjnych: konkurencyjności i dekarbonizacji; obronności, bezpieczeństwa i wschodnich regionów przygranicznych; transformacji energetycznej; przystępnych cenowo mieszkań i odporności związanej z wodą.  

Inauguracja Grupy Eurodeputowanych ds. Zmian Klimatu, Różnorodności Biologicznej i Zrównoważonego Rozwoju

W dniu 23 kwietnia poprzednia Intergrupa ds. Zmian Klimatu, Różnorodności Biologicznej i Zrównoważonego Rozwoju została oficjalnie ponownie aktywowana jako Grupa Posłów do Parlamentu Europejskiego o tej samej nazwie. W jej skład wchodzą posłowie do PE D. Tsiodras (EPL), N. González Casares (S&D) i E. Katainen (Renew). W jej skład wchodzi grupa robocza ds. odporności związanej z wodą. EurEau wspiera tę inicjatywę, która będzie stanowić platformę do debat. Więcej na https://ebcd.org/mepgroup/.

Nabór kandydatów na stanowisko Koordynatora Programu w Fundacji EBC

Fundacja EBC (European Benchmarking Co-operation, EBC) to organizacja, która pomaga przedsiębiorstwom wodociągowym w Europie i poza nią w ulepszaniu usług w zakresie wody pitnej i ścieków poprzez analizę porównawczą i uczenie się od siebie nawzajem. Co roku EBC organizuje ćwiczenia porównawcze dla przedsiębiorstw wodociągowych w celu oceny ich wyników i wspólnego określenia sposobów poprawy wydajności, w tym poprzez działania związane z dzieleniem się wiedzą. Nowy koordynator programu będzie odpowiedzialny za koordynację corocznych analiz porównawczych EBC. Zainteresowani kandydaci powinni udzielić odpowiedzi do 30 czerwca 2025 r. Więcej informacji o stanowisku i sposobie aplikowania można znaleźć pod tym linkiem.

Przygotowała Klara Ramm na podstawie danych EurEau i portali europejskich

k.ramm@igwp.org.pl

Solidarni z Ukrainą CZYTAJ WIĘCEJ