Newsletter “Woda w UE” – luty 2024

Newsletter “Woda w UE” – luty 2024

Inicjatywa Water Resilience

Publikacja inicjatywy KE na rzecz odporności na niedobory wody została wstrzymana na kilka dni przed jej spodziewaną publikacją. To bardzo zła informacja, stąd reakcja EurEau. Inicjatywa została opracowana jako punkt wyjścia dla następnej Komisji, aby zapewnić przyszłym pokoleniom dostęp do wystarczającej ilości bezpiecznej wody. Na szczęście wydarzenia partnerskie Zielonego Tygodnia UE 2024 (29 maja – 1 września 2024 r.) będą koncentrować się na odporności w kontekście wody. Nabór na wydarzenia partnerskie rozpoczął się 4 marca 2024 r. i potrwa do 17 marca.

Dyrektywa ściekowa

W rozmowach trójstronnych (PE, KE, Rada) w dniach 29 stycznia i 21 lutego osiągnięto porozumienie w sprawie kluczowych kwestii. Porozumienia te doprowadziły do wprowadzenia szeregu usprawnień, które umożliwią lepsze wdrożenie dyrektywy i sprawią, że nasze usługi kanalizacyjne będą spełniały swoje wymagania przez wiele lat. Ze względu na procedurę sprostowań ostateczny tekst nie zostanie formalnie zatwierdzony i opublikowany przed październikiem/listopadem.

Dyrektywa azotanowa

Komisja rozpoczęła ocenę tej dyrektywy z 1991 r. od zaproszenia do zgłaszania uwag i konsultacji społecznych, których termin upływa na początku marca. Celem dyrektywy jest ochrona wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego. Pomimo pewnych postępów w ostatnich latach, wiele zasobów wody pitnej nadal wykazuje podwyższony poziom azotanów, co wymaga kosztownego dodatkowego uzdatniania przez dostawców wody pitnej.

Dyrektywa w sprawie monitorowania gleby

Parlament dąży do sfinalizowania swojego stanowiska dotyczącego dyrektywy w sprawie monitorowania gleby, która ma na celu uwzględnienie faktu, że 60% gleb w Europie jest w złym stanie, co często ma negatywny wpływ na zasoby wód podziemnych. Posłowie do PE stoją przed wyborem między minimalistycznym podejściem skoncentrowanym w dużej mierze na samym monitorowaniu, a bardziej ambitnym stanowiskiem zmuszającym państwa członkowskie do działania na rzecz poprawy stanu gleby.

PFAS

EurEau wystosowała list otwarty do przewodniczącej Komisji Ursuli von der Leyen, wzywając Komisję do utrzymania poparcia dla powszechnego ograniczenia PFAS przygotowywanego przez ECHA. Bez szybkiego i daleko idącego zakazu sektor wodny nie będzie w stanie spełnić ambicji w ramach Zielonego Ładu. Stosowanie tych “forever chemicals” oznacza, że nasze zasoby wodne pozostaną skażone przez dziesięciolecia.

W odniesieniu do PFAS przedstawiciele państw członkowskich w komitecie REACH zatwierdzili ograniczenie stosowania kwasu perfluoroheksanowego (PFHxA), wykluczyli przemysłowe zastosowania tej substancji.

Dyrektywa o odnowie przyrody

Na posiedzeniu plenarnym Parlamentu niewielką większością głosów zatwierdzono wstępne porozumienie uzgodnione z państwami członkowskimi w ramach rozmów trójstronnych. EurEau wspiera tę inicjatywę, ponieważ bioróznorodność chroni i uzupełnia zasoby wodne.

Państwa członkowskie muszą jeszcze wyrazić ostateczną opinię na temat kompromisowego tekstu.

Mikroplastik

EurEau popiera wniosek, który umożliwi stworzenie ram regulacyjnych wdrażających kontrolę u źródła w odniesieniu do istotnej części mikroplastiku uwalnianego do środowiska w sposób niezamierzony i przyczyni się nie tylko do ochrony zasobów wodnych, ale także do osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu, planu działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń, a także nowego planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym.

Rozporządzenie w sprawie detergentów

Parlament Europejski poparł ograniczenia stosowania fosforu w detergentach, wytyczenia ścieżki w kierunku biodegradowalnych składników detergentów i zakazu stosowania nierozpuszczalnych w wodzie folii do tabletek. Ponadto Komisja będzie miała za zadanie ocenić całkowite wycofanie fosforu i stopniowe wycofywanie substancji potencjalnie niebezpiecznych, wpływ mikroorganizmów na procesy oczyszczania ścieków komunalnych oraz ryzyko oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe związane z biocydami zawartymi w detergentach.

Ponieważ postępy w Radzie są powolne, jest mało prawdopodobne, aby rozporządzenie zostało zatwierdzone przed wyborami do Parlamentu Europejskiego. Ze stanowiskiem EurEau można zapoznać się tutaj.

Bisfenole

Komisja rozpoczęła konsultacje społeczne w sprawie projektu rozporządzenia zakazującego stosowanie bisfenolu A i innych bisfenoli w materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Biorąc pod uwagę zagrożenia dla zdrowia związane z tymi substancjami, branża wod-kan popiera ten wniosek. Potrzebne są surowe środki kontroli u źródła, aby zapobiec przedostawaniu się bisfenoli do obiegu wody.

Tolerowane poziomy spożycia przez ludzi, szczególnie w przypadku BPA, drastycznie spadły w ostatnich latach.

Dyrektywa INSPIRE

Komisja oficjalnie rozpoczęła przegląd dyrektywy INSPIRE, publikując zaproszenie do zgłaszania uwag w ramach inicjatywy GreenDate4All. Konsultacjemtrwają do 25 marca 2024 r. EurEau popiera otwartą przestrzeń danych, ale apeluje, aby dane geoprzestrzenne dotyczące infrastruktury krytycznej były dostępne wyłącznie dla organów publicznych. INSPIRE zakłada stworzenie portalu internetowego umożliwiającego wymianę danych geoprzestrzennych dotyczących środowiska między organami publicznymi w Europie.

Oczekuje się, że Komisja rozpocznie konsultacje publiczne wiosną 2024 r.

Ustawa o łączach szerokopasmowych

Porozumienie trójstronne w sprawie infrastruktury gigabitowej zostało potwierdzone przez Komisję Przemysłu, Badań i Energii Parlamentu Europejskiego oraz COREPER, a głosowanie nad nim zaplanowano na posiedzeniu plenarnym w dniu 22 kwietnia.

W tekście zawarto obawy związane z infrastrukturą wody pitnej jest nadal wyłączona z zakresu rozporządzenia, a w odniesieniu do wymiany danych infrastruktury krytycznej odniesiono się do obowiązków wynikających z dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji (cyberbezpieczeństwo).

Przygotowała Klara Ramm na podstawie danych EurEau i portali europejskich

k.ramm@igwp.org.pl

Solidarni z Ukrainą CZYTAJ WIĘCEJ