Newsletter “Woda w UE” – lipiec/sierpień 2021

Newsletter “Woda w UE” – lipiec/sierpień 2021

Wakacje były czasem spokojniejszej pracy, choć wiele działań było kontynuowanych.

Europejska woda w liczbach
Po wielu miesiącach zbierania danych opublikowaliśmy drugą edycję „Europe’s Water in Figures”. Izba przygotowuje wersję polskojęzyczną.

Wartość usług wodociągowych
Opracowaliśmy notatkę na temat wartości usług wodociągowych, kierowaną do polityków, którzy często nie mają podstawowej wiedzy, mimo, że podejmują istotne decyzje. Mamy już tekst, pracujemy nad infografikami i hasłami.

Nowe publikacje stanowisk i informacji
EurEau opublikowała stanowiska dotyczące:
możliwości wykorzystania potencjału osadów ściekowych,
uwzględniania małych aglomeracji w dyrektywie ściekowej,
orzeczenia Weser i jego wpływu na dyrektywę ściekową
oraz notatkę informacyjną dotyczącą indywidualnych systemów oczyszczania ścieków (IAS). Artykuł o tym zagadnieniu ukaże się we wrześniowym kwartalniku “Wodociągi Polskie”).

Oświadczenie w sprawie technicznych kryteriów działań na rzecz klimatu (taksonomia)
EurEau z zadowoleniem przyjmuje nowe rozporządzenie delegowane Komisji Europejskiej w sprawie technicznych kryteriów kontroli działań na rzecz klimatu (TSC), uzupełniające rozporządzenie w sprawie taksonomii.
Oświadczenie w sprawie rozporządzenia znajduje się tutaj.

Woda pitna: opinia ENVI w sprawie azbestu
Komisja ENVI Parlamentu Europejskiego opublikowała opinię zawierającą zalecenia dla Komisji Europejskiej w sprawie ochrony pracowników przed azbestem. Ostateczny tekst opinii można znaleźć tutaj.

Chemikalia do uzdatniania wody pitnej
Europejski Komitet Normalizacyjny CEN/TC164 chce dopuścić znacznie wyższe zanieczyszczenia rtęcią, chromem, niklem i kadmem w swoich normach EN 888, 889, 890 i 891 obejmujących flokulanty na bazie żelaza. EurEau utrzymuje, że ten krok stanowiłby naruszenie art. 12.1 i 4.2 dyrektywy w sprawie wody pitnej i wzywa CEN do przywrócenia pierwotnych wymagań czystości w celu ochrony zdrowia konsumentów.

Zintegrowana gospodarka wodna: zweryfikowane wykazy zanieczyszczeń wód powierzchniowych i podziemnych
Komisja Europejska rozpoczęła konsultacje społeczne w ramach oceny skutków ewentualnej rewizji wykazów zanieczyszczeń wpływających na wody powierzchniowe i podziemne oraz odpowiednich norm regulacyjnych zawartych w normach jakości środowiska (EQS), dyrektywach dotyczących wód podziemnych i powierzchniowych.
Więcej informacji można znaleźć tutaj. Konsultacje społeczne są dostępne tutaj i trwają do 1 listopada 2021 r.
EurEau została poproszona o udział w ankiecie ekspertów na ten sam temat. Zachęca się również operatorów wodnych i stowarzyszenia krajowe do wypełnienia ankiety.

Ochrona środowiska morskiego: przegląd przepisów UE
Ramowa dyrektywa w sprawie strategii morskiej jest poddawana przeglądowi. Do 21 października 2021 trwają konsultacje społeczne.

Wstępne porozumienie w sprawie Wspólnej Polityki Rolnej
Po miesiącach negocjacji Rada i Parlament Europejski osiągnęły porozumienie w sprawie reformy Wspólnej Polityki Rolnej UE na lata 2023-2027. Budżet na ekoschematy, czyli działania korzystne dla środowiska i klimatu został ustalony na poziomie 25%. Zgodność z Zielonym Ładem zostanie wspomniana tylko w motywach rozporządzenia w sprawie planów strategicznych, a nie w jego artykułach. Nowa WPR będzie zawierała nowy wymiar społeczny.
Niestety bardziej konserwatywne stanowisko Rady przeważyło nad oczekiwaniami Parlamentu, które nie były wystarczająco ambitne, by chronić zasoby wody pitnej.
Komunikat prasowy Rady znajduje się tutaj, Parlamentu tutaj, Komisji tutaj.

Ocena skutków dyrektywy w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów (SUD)
Komisja Europejska upoważniła konsultantów do przeprowadzenia ankiety na temat zrównoważonego stosowania pestycydów w celu wsparcia procesu oceny SUD. Inicjatywa dokonuje przeglądu możliwości dalszego ograniczenia stosowania pestycydów w celu realizacji celów strategii „Z Pola na Widelec” i Zielonego Ładu
Celem SUD jest ochrona zdrowia ludzkiego i środowiska przed możliwymi zagrożeniami ze strony pestycydów.

Dyrektywa w sprawie plastiku jednorazowego użytku – wchodzą w życie ograniczenia
Ograniczenia dotyczące niektórych tworzyw sztucznych jednorazowego użytku weszły w życie 3 lipca i dotyczą 10 przedmiotów, które stanowią 90% odpadów z tworzyw sztucznych. Od teraz słomki, plastikowe butelki, kubki do kawy i pojemniki na wynos wykonane z niektórych materiałów są zakazane w UE.
Inne przedmioty, w tym wilgotne chusteczki zawierające plastik podlegają szczególnej kontroli. Od teraz ich opakowanie musi być opatrzone specjalnym znakiem „niespłukiwane w toalecie”.
Dla sektora wod-kan jest to bardzo istotne, gdyż mokre chusteczki są często wyrzucane do toalety i powodują znaczne uszkodzenia infrastruktury ściekowej, powodując awarie pomp i blokady kanalizacji.
Producenci określonych produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, w tym chusteczek nawilżanych, muszą finansować program rozszerzonej odpowiedzialności producenta (EPR). Środki te pokryją koszty sprzątania śmieci. EurEau domaga się, aby uwzględniały również szkody wyrządzone w infrastrukturze ściekowej. Programy EPR mają także finansować działania uświadamiające dotyczące przedmiotów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.

Taksonomia
Grupa Robocza EurEau ds. Taksonomii przygotowała oświadczenie w sprawie ostatecznego rozporządzenia delegowanego w sprawie technicznych kryteriów oceny celów klimatycznych. Jest ono dostępne tutaj.
Platforma Zrównoważonego Finansowania opublikowała badanie dotyczące aktu delegowanego tzw. taksonomii czwartej, tj. czterech pozostałych celów środowiskowych. Inicjatywa ta tworzy system klasyfikacji zrównoważonej działalności gospodarczej („taksonomia”) i koncentruje się na celach środowiskowych UE w zakresie łagodzenia zmian klimatu i przystosowania się do nich. Celem jest stworzenie kryteriów dla inwestorów finansujących projekty i działalność gospodarczą, które mają pozytywny wpływ na klimat i środowisko.

Projekt dyrektywy w sprawie substancji niebezpiecznych
Dyrektywa RoHS (Restriction of Hazardous Substances) ogranicza stosowanie określonych materiałów niebezpiecznych znajdujących się w produktach elektrycznych i elektronicznych. Wszystkie produkty mające zastosowanie na rynku UE po 1 lipca 2006 r. muszą przejść zgodność z dyrektywą RoHS.
Dzięki działaniom EurEau projekt aktu delegowanego opartego na RoHS, dotyczącego wyłączenia z użytku lamp UV opartych na rtęci nie obejmuje zastosowania do dezynfekcji i uzdatniania wody.
EurEau poparła przedłużenie o pięć lat wyjątku dla szczególnego zastosowania lamp w dezynfekcji wody pitnej i ścieków w przypadku nisko- i średniociśnieniowych lamp wyładowczych emitujących światło głównie w widmie ultrafioletowym.

Ocena dyrektywy INSPIRE
EurEau popiera działania na rzecz zwiększenia dostępu społeczeństwa do danych przestrzennych istotnych dla środowiska. Jednocześnie jednak prawodawstwo UE musi zapewniać ochronę infrastruktury krytycznej i podstawowych usług tak aby zapobiegać nadużyciom oraz chronić zdrowie ludzi i środowisko. Mając na uwadze bezpieczeństwo publiczne (art. 13.b. Dyrektywy INSPIRE) należy więc utrzymać ograniczenia w dostępie społeczeństwa do informacji o sieciach wodociągowych i oczyszczalniach.

Fit for 55
Komisja Europejska opublikowała pakiet „Fit for 55”. Reakcja EurEau jest tutaj.

Strategia na rzecz zrównoważonej produkcji tekstyliów
Strategia zachęca branżę odzieżową do odchodzenia od taniej, szybkiej produkcji na rzecz trwałej i zrównoważonej.
Ochrona jakości zasobów wodnych powinna zostać osiągnięta poprzez wprowadzenie zakazu stosowania niebezpiecznych chemikaliów w procesie produkcji, zakaz używania odzieży zawierającej środki biobójcze i PFAS, a także poprzez ustalenie ścisłych limitów zawartości mikrofibry uwalniającej się podczas prania (mikroplastik).

Sprawozdanie Trybunału Obrachunkowego dotyczące zasady „zanieczyszczający płaci”
Europejski Trybunał Obrachunkowy opublikował ciekawy raport na temat zasady „zanieczyszczający płaci” i jej stosowania w UE. Opinię EurEau można znaleźć tutaj.

Webinarium FAIRWAY
Projekt FAIRWAY w ramach H2020 organizuje seminarium online na temat środków i narzędzi w celu zmniejszenia zanieczyszczenia wody azotanami i pestycydami. Seminarium odbędzie się 22 września 2021 r. w godz. 10.00–12.30 (CET).
Więcej szczegółów na temat programu i rejestracji pojawi się wkrótce i zostanie opublikowanych na stronie internetowej FAIRWAY.

Projekt WAEnERgy
Film dotyczący projektu WATenERgy CYCLE, obejmujący usługę wod-kan na Bałkanach, jest dostępny tutaj.

Opieka zdrowotna i farmaceutyki
Dostępny jest raport HCWH (Health Care Without Harm), dotyczący pozostałości farmaceutycznych w ściekach szpitalnych.

Działanie w sprawie utraty statusu odpadu (End-of-Waste)
W związku z inicjatywą ESPP (European Sustainable Phosphorus Platform), aby zwrócić się do Komisji Europejskiej o uwzględnienie oczyszczania ścieków w europejskim systemie End-of-Waste (EoW), Komisja Europejska poprosiła o więcej informacji na temat materiałów do uwzględnienia.
EurEau i inne organizacje (m.in. Norsk Vann, Svenskt Vatten i Unie van Waterschapen), powołały konsorcjum, aby zatrudnić konsultanta. LeAF ma doświadczenie w badaniu odzysku materiałów ze strumieni ścieków. Zebrane informacje będą dostępne w połowie września, następnie, podczas warsztatów zorganizowanych przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC) planuje się wybór materiałów, które należy poddać ocenie.

Wydarzenia
23-24 września 2021 – 10. jubileuszowa konferencja Bułgarskiego Stowarzyszenia Wodnego nt. redukcji strat wody. Więcej na www.bwa-bg.com
28 września – 1 października 2021 – NORDIWA 2021: Cyfrowa konferencja i wystawa. FIWA, DANVA, Norsk Vann, Samorka i Svenskt Vatten zapraszają wszystkich profesjonalistów w dziedzinie gospodarki wodnej zainteresowanych ściekami, kanalizacją oraz łagodzeniem i adaptacją do zmian klimatu. Więcej na www.nordiwa.org
23-26 listopada 2021 – ENEG 2021 na temat gospodarki wodnej i kryzysu klimatycznego. Więcej na https://www.eneg2021.apda.pt/
22-24 czerwca 2022 – Konferencja na temat bezpieczeństwa wody w Narwiku w Norwegii.
11-15 września 2022 – IWA World Water Congress & Exhibition; Woda dla inteligentnych miast przyjaznych mieszkańcom. Więcej na https://worldwatercongress.org

dr inż. Klara Ramm,

ekspert IGWP

Solidarni z Ukrainą CZYTAJ WIĘCEJ